Wat is het verschil?

Wat is het verschil tussen gemengde of vrouwen Vrijmetselarij en ‘gewone’ Vrijmetselarij? Het antwoord op deze vraag zal verschillen afhankelijk van aan wie je deze stelt.

Stel je de vraag aan het lid van het Grootoosten der Nederlanden, dan zou het zomaar kunnen dat het antwoord is dat het Grootoosten der Nederlanden weliswaar Vrijmetselarij is, maar andere organisaties niet. Maakt hij het iets specifieker, dan zal hij je nog vertellen dat het Grootoosten “regulier” of “erkend” is en andere organisaties niet. Meer hierover in de introductie.

De Maçonnieke wereld is een web van allerlei organisaties die wel of geen banden met elkaar aanknopen. Zijn er banden, dan kun je als lid van de ene organisatie, op bezoek bij een andere (het zogenaamde “visiteren”). De “reguliere” Vrijmetselarij is in Nederland stukken groter dan de andere vormen, dus leden van deze organisatie pochen dat zij echt het wereldwijde netwerk hebben en overal terecht kunnen. Toch is dat voor sommige niet-“reguliere” organisaties ook zo. Ben je lid van een organisatie met een relatief groot ‘netwerk’, dan kun ook op aardig wat plaatsen terecht. Om twee voorbeelden te geven: een lid van de N.V.V.V. kan gewoon visiteren bij een loge van Le Droit Humain; en N.G.G.V. is lid van AME/EMA en heeft daardoor een groot internationaal netwerk. In België hebben de meeste niet erkende organisaties overeenkomsten afgesloten en kun je dus in eigen land zelfs op meer plekken terecht dan leden van de Reguliere Grootloge van België.

Maar werkt een gemengde of vrouwenloge dan anders?

In Nederland het antwoord op deze vraag nog redelijk duidelijk. In het Grootoosten der Nederlanden hebben alle loges min of meer hetzelfde rituaal. Binnen de gemengde Vrijmetselarij is dat niet zo. Lees het stukje rituaal er maar eens op na.
In België zijn meer verschillende Vrijmetselaars-organisaties actief. Er zijn (in tegenstelling tot Nederland) verschillende organisaties die alleen toegankelijk zijn voor mannen. Al deze organisaties kunnen een eigen rituaal hebben; een zonder Bijbel of een met, om eens wat te noemen. Het zou zelfs kunnen dat binnen dezelfde organisatie wordt gewerkt met verschillende ritualen.

Door de bank genomen zijn de verschillen tussen de ‘gewone’ en de gemengde en vrouwen Vrijmetselarij niet zo heel groot. Niet groter dan de verschillen tussen loges van twee organisaties of twee landen. Het is wel zo dat het Theosofische rituaal dat in sommige gemengde loges wordt gebruikt geen evenknie kent in een mannen-organisatie (voor zover ik weet), dus los van het feit dat vrouwen lid kunnen worden, kàn de gemengde Vrijmetselarij wat ‘exotischer’ zijn. Dit “Engelse” rituaal heeft elementen (zoals wierook en witte gewaden) die je niet bij een mannen-loge zult tegenkomen.

Er worden door mannen allerlei argumenten aangedragen waarom vrouwen geen lid kunnen worden. Het zal ongetwijfeld waar zijn dat de sfeer in een loge mede afhankelijk is van het al dan niet aanwezig zijn van mensen van beider kunne, maar natuurlijk is de sfeer in een loge met veel jonge leden ook anders dan in een loge met veel oudere leden.

Wat overigens niet geldt voor “dè” gemengde Vrijmetselarij, maar wel voor Le Droit Humain is dat deze een andere organisatie heeft dan de meeste Maçonnieke organisaties. Le Droit Humain heeft namelijk een hoofdzetel in Parijs die over veel onderwerpen het laatste woord heeft. Landen (of staten, soms gebieden) hebben een “federatie” die grofweg te vergelijken is met een Grootoosten of Grootloge bij andere organisaties, maar de “Opperraad” zit dus in Parijs.
Wat ook anders is bij Le Droit Humain, is dat er wordt gewerkt met een ‘doorlopend systeem’. Zowel de eerste drie graden als de overige worden verstrekt door loges die vallen binnen dezelfde organisatie. Leden van Le Droit Humain zijn ook altijd bekleed met de regalia van de graad die ze hebben bereikt, dus ook bij een zitting in de 2e graad, kunnen mensen zitten met de regalia van de 30e graad. Bovendien is het zo de Opperraad alleen leden heeft die de 33e graad hebben bereikt.
Hoewel sommige leden enige druk ervaren om ‘door te gaan’ na de 3e graad, is dit (uiteraard) niet verplicht.
Bij de meeste Maçonnieke organisaties is er een organisatie voor de “blauwe graden” (Leerling, Gezel en Meester) en een aparte organisatie voor de overige graden. Hetzelfde geldt voor de meeste gemengde organisaties die op deze website ter sprake komen.

Overigens zijn er Nederlandse gemengde loges die werken onder een buitenlandse grootmacht, zoals de loge Fiat Lux die valt onder het Grootoosten van Luxemburg. Dit kàn ook bij de “reguliere” Vrijmetselarij, maar daar komt dit minder voor in het Westen.

Zijn de Ritualen aangepast in loges waar vrouwen lid kunnen worden?

Dat is een vraag die je nog wel eens voorbij ziet komen. Voor zover ik kan beoordelen is het antwoord: niet echt. Ja, er kunnen in sommige rituelen wat lichaamsdelen deels moeten worden ontbloot en dat is niet anders wanneer er een vrouw wordt ingewijd, maar zo spannend is dat allemaal ook weer niet, hoewel het zeker zo zal zijn dat dit in de ene loge meer is dan in de andere. Er doen sowieso wilde verhalen over inwijdingen de ronde die allemaal enorm zijn aangedikt. Laten we het erop houden dat het in het echt allemaal niet zo spannend is. Zo weinig spannend zelfs dat het niet nodig is om aanpassingen te doen als er een vrouw wordt ingewijd.

Conclusie?

Dus wat te kiezen? ‘Gewone’ of ‘andere’ Vrijmetselarij? Dit ligt helemaal aan jezelf. Misschien ben je een man en gevoelig voor argumenten over “irreguliere” Vrijmetselarij die je ongetwijfeld gaat horen als je lid wordt van een gemengde (of in België niet-reguliere mannen-) organisatie. Als vrouw kun je sowieso geen lid worden van een “reguliere” organisatie en kun je overwegen om lid te worden van een gemengde of een vrouwen-loge of om Weefster te worden (alleen in Nederland en Parijs). Dat is geen Vrijmetselarij, maar wel een organisatie die werkt op een vergelijkbare manier en die dicht staat bij de Vrijmetselarij. De Weefsters zijn ook stukken ouder en groter dan de vrouwen-Vrijmetselarij in Nederland.

Maar er is, zeker in Nederland, ook weer meer te kiezen als je niet meteen inzet op de ‘optie regulier’. Verschillende ritualen om eens wat te noemen. Je kunt ook kiezen voor een autonome loge (Den Haag en Leiden), een loge die is aangesloten bij een internationale organisatie (Le Droit Humain, Grootoosten van Luxemburg, Lithos CL) of nationale organisatie (N.V.V.V., N.G.G.V.).

Het is hoe dan ook te adviseren om, als je je nog aan het oriënteren bent, gewoon eens bij een paar loges de sfeer te gaan proeven. Mocht het enigszins binnen de reismogelijkheden liggen, zou je als man bijvoorbeeld eens bij een mannen-loge en een gemengde loge kunnen gaan kijken (of van allebei een paar) en als vrouw bij een vrouwen-, een Weefsters en een gemengde loge. Probeer gewoon uit wat het beste bij je past.

Kijk maar eens rond op de website. Via het menu bovenaan kun je komen op overzichten van werkzame organisaties in Nederland en België, wat lezen over de geschiedenis van de gemengde Vrijmetselarij in Nederland en België of via de kaart opzoeken of er loges actief zijn bij jou in de buurt.

Contact met andere Vrijmetselaren >