Vrijmetselarij morgen

Onlangs verscheen dit “Maçonniek werkschrift” van de Vlaamse Vrijmetselaar Hugo de Cnodder. De auteur is zo’n 40 jaar Vrijmetselaar. Het grootste deel van deze tijd heeft hij veel door het complete Maçonnieke landschap van de Lage Landen gereisd zonder hierbij te letten op de onderlinge verhoudingen. Hij is erg geïnteresseerd in “deviante” initiatieven zoals autonome loges en organisaties met een afwijkende structuur, omdat daar de vernieuwing gevonden kan worden die de Vrijmetselarij nodig heeft.

In dit dikke geringbande werk op A4 formaat, schetst De Cnodder het Maçonnieke landschap in Nederlandstalig België en Nederland. Hij stelt daarbij uitdagende vragen als: “Regulariteit en niet-regulariteit: what’s the problem?”

De auteur ziet de verscheidenheid in het Maçonnieke landschap als een teken dat de Vrijmetselarij vooruit wil. Uiteraard gaat dit gepaard met stekeligheden, afsplitsingen, verdere versnippering en nieuwe initiatieven worden niet altijd met enthousiasme ontvangen. De auteur vraagt zich hier en daar wel af welke kant het allemaal op zal gaan. Verdere versnippering of gaan organisaties toch weer meer naar elkaar groeien of op zijn minst elkaars bestaan en werkwijze gaan respecteren?

De Cnodder richt zich op de totale Vrijmetselarij in de Lage Landen en onderzoekt dus een groter bereik dan de website die je nu leest. Toch denk ik dat zijn werk interessant is voor mensen met interesse in het gebied dat deze website beslaat. Het maakt de auteur namelijk niet uit of een loge of organisatie alleen voor mannen, alleen voor vrouwen of gemengd werkt (en ook de Weefsters horen er voor hem bij). Voor hem zijn het allemaal vormen van Vrijmetselarij. Een jonge, autonome loge is voor De Cnodder net zo interessant (of misschien wel interessanter) als een organisatie die al eeuwen bestaat. Daarom komen organisaties waar deze website wel over gaat ook uitgebreid aan bod in het boek.

De Cnodder heeft vijf casussen om interessante ontwikkelingen in de Nederlandstalige Vrijmetselarij te schetsen. De Reguliere Grootloge van België heeft een loge opgericht met als enige doel om naar zichzelf (de RGLB) te kijken en verbeteringen voor te stellen. Een vergelijkbare beweging ziet de auteur bij het Grootoosten der Nederlanden (casus 2). Vervolgens bekijkt de auteur de ambitieuze Gentse loge Michel de Montaigne die bijvoorbeeld mede aan de wieg staat van de Zaterdaglezingen. Hierna is het de beurt aan de autonome, gemengde loge Ishtar uit Leiden en de jonge, Belgische organisatie Lithos Confederatie van Loges.
De laatste twee casussen heeft De Cnodder bovendien voorgelegd aan Vrijmetselaren van divers pluimage die nog wat gedachten neerschreven. Die gedachten zijn ook interessant, omdat ze ook een aardige inkijk geven in ontwikkelingen in Nederland en België en de dingen die spelen in sommige loges of organisaties. Dit heeft me in elk geval een beter beeld gegeven van de Vrijmetselarij in België (het werk in het algemeen trouwens ook) waar niet zo heel veel informatie over te vinden is.

Alles bij elkaar heeft Hugo de Cnodder een werk afgeleverd dat je aan het denken zou kunnen (moeten?) zetten en waarvan een openheid en het respect voor de verscheidenheid afstraalt die ook deze website probeert te hebben.

Het werk is alleen te koop via de stichting Ritus en Tempelbouw. Het is me niet duidelijk of het boek is voorbehouden aan Vrijmetselaren, maar dit wordt in elk geval niet expliciet vermeld.